Wywołują ból, rosną na raty i często są niepotrzebne. Zęby mądrości wymagają mądrego podejścia. Jak się ich pozbyć bez sentymentów i w dodatku jak najmniej inwazyjnie? O ośmiu zasadach usuwania ósemek opowiada ekspert dr Wojciech Kołosowski z wrocławskiej kliniki Unident Union Dental Spa.
1. Bez żalu
Ósemki to narząd szczątkowy. Jest pamiątką po naszych praprzodkach, którzy używali trzecich oraz także czwartych trzonowców podczas rozdrabniania surowych pokarmów. W czasach gdy nie znano narzędzi i ognia, rozbudowane szczęki były bardzo przydatne. Ich przydatność zaczęła tracić na znaczeniu, gdy przerzuciliśmy się na potrawy gotowane i pieczone. Z czasem łuki zębowe zwęziły się i zabrakło miejsca dla dziewiątych, a potem także dla ósmych zębów. To dlatego tak często ósemki są zębami zatrzymanymi lub nie wyrzynają się prawidłowo. „Usuwamy je bez żalu, gdy nie pełnią swojej funkcji, czyli nie biorą udziału w żuciu, a dodatkowo narażają całą jamę ustną na komplikacje. I to nie tylko ją” – mówi dr Wojciech Kołosowski, stomatolog z Unident Union Dental Spa.
2. Dla zdrowia całego organizmu
Zatrzymane ósemki mogą wywoływać stany zapalne przyzębia, otorbiać się itd. Gdy są wyrżnięte do połowy, łatwo stają się siedliskiem bakterii bytujących w zbierającej się wokół płytki nazębnej. Odbakteryjne zapalenia dziąseł oraz inne zmiany w przyzębiu to zagrożenie dla całego organizmu. Bakterie, wywołujące zapalenie, przedostają się za pomocą krwioobiegu do innych części ciała, a więc ósemka może wywołać na przykład zapalenie opon mózgowych czy nerek.
3. Dla zdrowej cery
Ze względu na bliskie sąsiedztwo stan zapalny prowokowany przez ósemki to często cichy sprawca zmian zapalnych skóry w rejonie twarzy. „Zdarza się tak, że po usunięciu zębów mądrości i wyleczeniu przyzębia pacjenci przestają narzekać na trądzik, a stan ich cery poprawia się radykalnie” – mówi ekspert.
4. Pod kontrolą RTG
Przed pozbyciem się ósemki obowiązkowo wykonujemy zdjęcie panoramiczne RTG. To ono wskaże lekarzowi rzeczywiste położenie zęba i pozwoli ustalić plan ekstrakcji. Pomocą jest także tomograf komputerowy 3D, który od razu pokazuje ósemkę w trzech wymiarach. Dlaczego to takie ważne? „Przygotowanie do ekstrakcji to klucz do sukcesu” – podreśla dr Kołosowski. „Trzeba tak ją zaplanować, by nie uszkodzić zębów sąsiednich. Podczas ekstrakcji ósemek dolnych dodatkowo musimy zadbać o bezpieczeństwo nerwu zębodołowego dolnego w kanale żuchwowym” – dodaje. Jeśli ząb jest w całości wyrżnięty i zobrazowany, prawidłowe podważenie i usunięcie ósemki to kwestia 10-15 minut.
5. Ze wsparciem piezochirurgii
Zatrzymane lub nieprawidłowo wyrzynające się zęby mądrości wymagają interwencji chirurga. Nowoczesną metodą jest zastosowanie techniki piezosurgery. „Sięgamy po kontrolowane, trójwymiarowe drgania ultradźwiękowe. Mikrocięcia piezochirurgiczne są bardziej delikatne i precyzyjne, nie dochodzi bowiem do nadmiernego wydzielenia ciepła i nekrozy kości” – wyjaśnia stomatolog Unident Union Dental Spa. Cały zabieg chirurgiczny jest dużo mniej krwawy, a proces gojenia przebiega szybciej.
6. Uszanuj pogodę
Banalna z pozoru sprawa, ale jeśli usunięcie ósemki nie jest pilne, zaplanuj zabieg wtedy, gdy sprzyja mu pogoda. Generalnie dla tempa gojenia się rany lepszy jest chłód. Nie zostawiaj więc pożegnania z ósemkami na upalne lato. W takich warunkach rany wolniej się goją. Łatwiej też o zakażenia.
7. Trzymaj się zasad
Po usunięciu kłopotliwego zęba stomatolog przekaże ci zbiór zasad, których lepiej przestrzegać, jeśli chcesz uniknąć pozabiegowych komplikacji. Najważniejsze z nich to m.in. rezygnacja z intensywnego płukania jamy ustnej, palenia papierosów, także tych elektronicznych. Okazuje się, że zasysanie powietrza podczas zaciągania się może spowodować odklejenie się skrzepu, który jest podstawą gojenia się rany. Z tego samego powodu niewskazane jest picie napojów przez słomkę. Przez kilka dni unikaj gorących i twardych pokarmów oraz alkoholu i intensywnego wysiłku. „Wszystko to może zaburzyć gojenie się rany” – potwierdza dr Kołosowski. Utrzymuj higienę jamy ustnej za pomocą delikatnego szczotkowania zębów miękką szczoteczką z ominięciem miejsca po ósemce. W wielu przypadkach wskazana jest też osłona antybiotykowa.
8. Bądź w kontakcie
Ostatnia zasada zakłada odwagę w komunikacji z lekarzem prowadzącym. Jeśli tylko coś niepokoi, jak najwcześniej zgłaszaj się do lekarza, upewniając się, czy są powody do niepokoju, czy też może objawy, które wywołują niepewność, są najzupełniej normalne. Kilkudniowy obrzęk (jak przy śwince) czy nawet wielokolorowe siniaczki na twarzy to zdarzające się objawy pozabiegowe, których nie należy się bać. Ale już zaburzenia w powstawaniu skrzepu, przedłużone krwawienie i silny ból mogą zwiastować tzw. suchy zębodół, jedno z najgorszych powikłań po ekstrakcji.