Zmiany klimatu są widoczne. Gwałtowne zjawiska pogodowe, fale upałów, susze to najbardziej odczuwalne skutki zmian klimatu. Często sądzimy, że nasze indywidualne działania nie mają żadnej mocy sprawczej. A to nieprawda! Okazuje się, że nawet małe codzienne wybory mają znaczenie i zrobią różnicę! Jak pomóc planecie? Zacznijmy od 5 prostych działań.
- Akcja segregacja
Statystyczny Polak wytwarza około 350 kg odpadów rocznie! Ich segregowanie to zatem jeden z kroków w drodze do ochrony środowiska. Od początku 2020 roku w Polsce segregacja odpadów jest obowiązkowa, jednak nadal nie wszyscy wiedzą, jak prawidłowo dzielić odpady na sekcje. Segregując odpady, pamiętajmy o tym, aby trzymać się zasad. To szczególnie istotne dla poprawnego recyklingu. Przykłady? Wystarczy jeden zatłuszczony ręcznik papierowy, aby zepsuć całą partię papieru. Do pojemnika na szkło wyrzucajmy tylko słoiki i butelki. Potłuczone talerze, szklanki, kieliszki czy nawet pojemniczki po świeczkach powinny się znaleźć wśród odpadów zmieszanych. Do pojemnika bio nie należy wrzucać resztek mięsa – nawet ugotowanego. Reguł jest wiele i mogą się różnić w zależności od gminy, jednak nie są trudne do przyswojenia. Szczegóły można poznać na stronie kampanii 5-tka za segregację: www.naszesmieci.pl. Jeśli nauczymy się ich raz, segregacja po paru dniach będzie przebiegać dużo sprawniej, aż w końcu odruchowo zaczniemy robić to prawidłowo.
- Zakupy zaplanowane
Według danych Komisji Europejskiej tylko na obszarze Unii każdego roku marnuje się nawet 90 milionów ton żywności, czyli 180 kg na osobę. Wśród przyczyn jest kupowanie zbyt wielu produktów na co dzień. Dlatego przed pójściem na zakupy warto zrobić listę potrzebnych rzeczy i nie ulegać wszechobecnym okazjom i zniżkom. Szczególnie niebezpieczne w tym kontekście są promocje 3 za 2. Kupowanie nadmiarowej ilości żywności, bardzo często oznacza jej marnotrawstwo. Szacuje się, że przeciętna polska rodzina każdego roku wyrzuca jedzenie warte nawet 3 000 zł! Warto też trzymać się kilku innych zasad: wybierajmy sezonowe warzywa i owoce; kupujmy rzeczy używane, wymieniajmy, nadawajmy przedmiotom drugie życie, zamiast wydawać pieniądze na kolejne nowe. Sięgajmy także po produkty marek świadomie zarządzających swoim wpływem na środowisko naturalne. Są one zazwyczaj oznakowane certyfikatami, takimi jak EMAS (organizacje, które wychodzą poza zakres minimalnej zgodności z przepisami i ciągle doskonalą efekty swojej działalności środowiskowej), FSC (świadczy o pozyskaniu drewna bez naruszenia bogactw biologicznych i struktury lasów) czy MSC (oznacza, że ryby pochodzą ze zrównoważonych połowów).
- Chroń źródło życia
Wody słodkie to niewiele ponad 3% światowych zasobów, z czego większość to pokrywa śnieżna Antarktydy i lodowce. Według danych Ośrodka Informacji ONZ w Warszawie ponad 2,6 miliarda osób na świecie nie ma dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych, a ponad miliard korzysta z wody, która nie nadaje się do picia. Zasoby wody są na wyczerpaniu. Najwyższy czas, aby zacząć ją oszczędzać.
Podczas mycia zębów zakręcajmy kran lub korzystajmy z wody nalanej do kubka. Przeciętny prysznic (5-minutowy) zużywa ok. 40-50 litrów wody, kąpiel w wannie przeciętnej wielkości to już ok. 120-150 litrów. Prysznic to więc nie tylko ogromna oszczędność wody, ale i pieniędzy.
Nie wylewajmy wody po płukaniu warzyw lub gotowaniu makaronu. Można ją wykorzystać do obróbki produktów na parze, a wodą po gotowaniu jajek – podlać kwiatki.
Zamiast czyścić samochód z użyciem węża ogrodowego, korzystajmy z myjni, która przetwarza wodę. Uruchamiajmy pralkę lub zmywarkę tylko przy pełnym wsadzie. Włączanie urządzeń, które nie są maksymalnie załadowane, podnosi zużycie wody oraz prądu.
- Wege – modne i smaczne
Dieta oparta w dużej mierze na owocach i warzywach jest nie tylko zdrowsza, tańsza, ale i bardziej eko! Dlaczego? Łańcuch produkcji mięsa, szczególnie czerwonego, generuje niemal dwa razy więcej dwutlenku węgla niż wytwarzanie takiej samej ilości pokarmu roślinnego. To jednak nie wszystko. Pożywienie zwierząt hodowanych przemysłowo często składa się ze składników, które mogą być również spożywane przez człowieka. Szacuje się, że nawet 30% upraw rolnych na świecie jest przeznaczana na paszę dla zwierząt. Do wyprodukowania zaledwie 2 kilogramów wołowiny potrzeba aż 25 kilogramów zboża i niemal 30 000 litrów wody! Można to zmienić, spożywając mniej produktów odzwierzęcych na korzyść roślinnych. Nie trzeba od razu rewolucji: na początku zamieńmy nawet tylko jeden posiłek mięsny na zbożowo-warzywny lub wprowadźmy roślinne poniedziałki w naszej codziennej rutynie. Prawdopodobnie odczujemy również poprawę samopoczucia, a w dalszej perspektywie także zdrowia.
- Akcja edukacja
Ważne jest także uświadamianie innych – na przeróżnych szczeblach. Począwszy od upomnienia własnej babci odnośnie segregacji, po działania np. w społecznościach czy na szczeblu samorządowym. Aktywnych działaczy na rzecz ochrony klimatu i środowiska docenia Ministerstwo Klimatu i Środowiska. W 2021 roku przeprowadzono pierwszą edycję konkursu „Klimatyczny Człowiek Roku”, w którym oceniana była kreatywność, innowacyjność, a także efektywność podejmowanych działań. Wyłoniono i nagrodzono osoby zaangażowane w prospołeczne i edukacyjne działania na rzecz klimatu, ograniczania ich skutków i adaptacji do zmian klimatu. Obecnie Ministerstwo Klimatu i Środowiska prowadzi kampanię informacyjno-edukacyjną pod nazwą „Nasz Klimat”, której głównym celem jest podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa na temat indywidualnych działań, jakie można podejmować na rzecz ochrony klimatu. Więcej informacji na stronie www.naszklimat.gov.pl.