Wyczekane wakacje, czas odpoczynku i przyjemności. Jednak nawet w tych beztroskich dniach mogą wydarzyć się nieprzyjemne niespodzianki, do których należą między innymi nagłe problemy dentystyczne. Złamany ząb, utrata wypełnienia lub korony czy nagły ból to najczęstsze kłopoty stomatologiczne, które zaskakują wczasowiczów. Jak sobie z nimi poradzić?
Ból zęba
Może być nie tylko uciążliwy, jest również sygnałem poważniejszych problemów zdrowotnych. Ból zęba pojawia się z różnych przyczyn, np.: z infekcji, urazu, próchnicy lub stanów zapalnych dziąseł. W przypadku nagłego bólu zęba podczas wakacji pierwszą pomocą jest płukanie jamy ustnej ciepłą wodą z rumiankiem. Roztwór soli działa antyseptycznie i może przynieść tymczasową ulgę. Następnie, stosowanie leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty, pomoże zmniejszyć dyskomfort. Ważne jest, aby unikać pokarmów w szczególności tych twardych, gorących lub zimnych, które mogą tylko pogorszyć stan. Jeśli ból jest silny i nie ustępuje, konieczna jest wizyta u dentysty, nawet jeśli urlop spędza się za granicą.
Złamany ząb
„To niestety zawsze sytuacja awaryjna, która wymaga interwencji dentystycznej. Jeśli do tego dojdzie, ważne jest, aby zachować spokój i podjąć odpowiednie kroki. Przede wszystkim, jeśli to możliwe należy zebrać wszystkie odłamki zęba i przechować je w mleku lub soli fizjologicznej – może to pomóc w ich późniejszej reimplantacji przez dentystę” – tłumaczy dr. Romana Markiewicz-Piotrowska, z Kliniki Stomatologicznej Piotrowscy i Bejnarowicz. „Aby zatamować krwawienie, najlepiej użyć czystej gazy lub chusteczki, delikatnie przyciskając do miejsca złamania. Aby zmniejszyć obrzęk, przykłada się zimny kompres na zewnątrz policzka. Należy unikać żucia i spożywania pokarmów. Niezwłoczne odwiedzenie dentysty jest kluczowe, aby uniknąć dalszych komplikacji” – dodaje ekspert.
Utrata wypełnienia lub korony
Może prowadzić do bólu, dyskomfortu i niesie ryzyko infekcji. W takiej sytuacji, jeśli to możliwe, należy zabezpieczyć utraconą koronę lub wypełnienie i zabrać je ze sobą do dentysty. Aby tymczasowo uszczelnić ząb i ochronić go przed dalszymi uszkodzeniami, można użyć produktów zabezpieczających dostępnych w aptece. W przypadku wystąpienia dolegliwości bólowych i obrzęku pomocne będą zimne okłady. Do momentu wizyty u dentysty należy unikać jedzenia pokarmów, które mogą utknąć w zębie lub go podrażnić.
Zapalenie dziąseł
Pojawia się powodując ból, dyskomfort oraz potencjalne ryzyko rozwoju poważniejszych problemów zdrowotnych. Objawy zapalenia dziąseł obejmują zaczerwienienie, obrzęk, krwawienie podczas szczotkowania zębów, a także nieprzyjemny zapach z ust. W celu złagodzenia objawów zapalenia dziąseł zaleca się przede wszystkim poprawę higieny jamy ustnej. Regularne szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie, używanie nici dentystycznej oraz płukanie jamy ustnej antybakteryjnymi płynami do płukania ust może pomóc w redukcji stanu zapalnego. Jeżeli domowe metody nie przynoszą ulgi, konieczna może być wizyta u dentysty, który oceni stan zdrowia jamy ustnej i zaproponuje odpowiednie leczenie.
Uszkodzenie aparatu ortodontycznego
Odklejony zamek czy też pęknięty drut może być nie tylko źródłem dyskomfortu, ale również opóźniać proces leczenia ortodontycznego. W przypadku uszkodzenia aparatu, ważne jest, aby nie próbować samodzielnie naprawiać uszkodzeń, ponieważ może to prowadzić do dalszych komplikacji. Zamiast tego, należy jak najszybciej skontaktować się z ortodontą, który może udzielić wskazówek, jak postępować do czasu wizyty w gabinecie. W międzyczasie można zastosować wosk ortodontyczny, który pomoże zabezpieczyć wystające elementy aparatu i uniknąć podrażnienia śluzówki. Ponadto warto stosować miękką szczoteczkę, aby nie podrażnić dziąseł oraz unikać twardych pokarmów, które mogą uszkodzić aparat.
Urazy tkanek miękkich jamy ustnej
Urazy takie jak przygryzienie policzka czy języka mogą być wyjątkowo bolesne i nieprzyjemne. W przypadku drobnych urazów można zastosować proste sposoby leczenia, takie jak płukanie ust roztworem soli lub płynem antybakteryjnym, które pomagają oczyścić ranę i zmniejszyć ryzyko infekcji. W przypadku poważniejszych urazów, takich jak głębokie rany czy oparzenia, konieczna może być wizyta u dentysty lub lekarza, aby zapewnić odpowiednie leczenie i uniknąć komplikacji.
Zwichnięcie szczęki
Niestety ten przypadek wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Najczęstsze przyczyny zwichnięcia to urazy twarzy powstałe w wyniku wypadku samochodowego, upadku, urazu sportowego, a nawet może wydarzyć się przez nadmierne otwarcie ust podczas ziewania lub jedzenia. Jeśli dojdzie do zwichnięcia szczęki, ważne jest, aby nie podejmować prób samodzielnego nastawiania. Należy jak najszybciej udać się do najbliższego szpitala lub kliniki, gdzie lekarz przeprowadzi odpowiednie leczenie, które może obejmować manipulację szczęki, leki przeciwbólowe, a w niektórych przypadkach poważniejsze zabiegi. W międzyczasie, aby złagodzić ból, można zastosować zimne okłady na obszar szczęki.
Lepiej się przygotować, niż potem żałować
„Profilaktyka jest kluczowa w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej, zwłaszcza podczas wakacji, kiedy to ryzyko urazów zwiększa się, a dostęp do stomatologa bywa ograniczony. Właśnie dlatego na kilka tygodni przed wyjazdem wskazana jest wizyta kontrolna w gabinecie. Podczas wizyty dentysta sprawdzi stan zębów i dziąseł, w razie potrzeby zaleci ewentualne leczenie lub profilaktykę i doradzi, jak dbać o higienę jamy ustnej podczas podróż” – mówi stomatolożka.
„Przed wyjazdem należy także dobrze wyposażyć apteczkę podręczną i skompletować potrzebne akcesoria do pielęgnacji jamy ustnej. Podstawą jest oczywiście szczoteczka, pasta, nici dentystyczne oraz płyn do płukania ust. Apteczka pierwszej pomocy stomatologicznej powinna zawierać między innymi leki przeciwbólowe, środki antyseptyczne, wosk ortodontyczny. Użytkownicy protez lub aparatów ortodontycznych, powinni pamiętać o specjalnych środkach do ich czyszczenia i przechowywania” – dodaje ekspertka.
Regularna higiena jamy ustnej, unikanie twardych i ostrych pokarmów oraz regularne wizyty kontrolne u dentysty mogą pomóc w zapobieganiu problemom stomatologicznym. Jeśli jednak dojdzie podczas wyjazdu do mniej lub bardziej poważnego problemu stomatologicznego, ważne jest, aby szybko zareagować i zastosować odpowiednie środki zaradcze lub skonsultować się ze specjalistą.