Lato w pełni. Zwalniamy tempo, narzekamy na wysokie temperatury, szukamy cienia i chłodnej wody do picia. I opalamy się, czy chcemy, czy nie. Co bardziej świadomi zadają sobie przy okazji pytanie: czy bezpieczne opalanie w ogóle jest możliwe?
Tekst: Antonina Majewska
Opalenizna to nic innego jak reakcja obronna organizmu na nadmiar promieniowania ultrafioletowego. Dlaczego jedni opalają się od razu i mają skórę złotobrązową, a inni tylko czerwoną? Wszystko za sprawą melaniny – naturalnego pigmentu, powstającego w skórze, który wpływa na kolor karnacji, oczu i włosów. Osoby o jasnej karnacji mają melaninę tylko w najgłębszej warstwie naskórka, osoby o karnacji ciemnej we wszystkich pięciu warstwach naskórka. Pod wpływem promieni UV (choć mogą to być również inne bodźce np. hormony) melanina uwalnia się ze zbiorniczków, w których zalega w komórkach i wędruje na powierzchnię naskórka. Tam po pewnym czasie zostaje złuszczona wraz z martwymi komórkami (dlatego widzimy, że opalenizna blednie po kilku dniach).
Warto wiedzieć, że opalamy się dwuetapowo. Na początku na skórze powstaje rumień i widoczne jest lekkie przyciemnienie. To wynik promieni UVA, pod wpływem których melanina uwalnia się komórek. Po kilku dniach na skórze widać działanie promieni UVB, które wpływają na powstanie nowych komórek z melaniną. Kiedy nowe porcje melaniny dotrą do naskórka, skóra staje się ciemniejsza.
Bezpieczne opalanie – zasady
Żaden kosmetyk nie chroni w stu procentach przed promieniami słonecznymi. Bezpieczna opalenizna to jedynie ta uzyskana dzięki samoopalaczom. Co jednak mają robić zwolenniczki złotej opalenizny i korzystania z promieni słonecznych? Postawić na rozsądek i wcielić w życie następujące zasady:
1. Używaj kremów z filtrami zawsze, nie tylko kiedy wybierasz się na plażę. Promienie UVA przenikają przez chmury i szyby i atakują naszą skórę. Emitują je również monitory komputerów i świetlówki. Krem z filtrem do pracy? Właśnie tak! Najlepiej SPF 15, a latem 20.
2. Smaruj skórę dokładnie, nie oszczędzaj na kosmetykach. Jeśli nakładane są w minimalnych ilościach, łatwiej się zetrą.
3. Kosmetyk z filtrem nałóż na skórę co najmniej 20 minut przed ekspozycją na słońce. Musi mieć czas, by zadziałać.
4. Zadbaj o nałożenie kremu na skórę szyi, dekoltu, dłoni. Kiedy wybierasz się na plażę, posmaruj całe ciało, nie zapominając o uszach, stopach, wewnętrznej stronie ud, ustach, ramionach.
5. Nie opalaj się między godziną 11 a 15, kiedy słońce najmocniej operuje.
6. Pamiętaj, że filtry się nie sumują. Jeśli potrzebujesz faktora 30, nie możesz nałożyć 20 i 10. Nie spełnią swej roli.
7. Kosmetyki z filtrami ścierają się. Podczas opalania czy intensywnej ekspozycji na słońce trzeba je nakładać co kilka godzin.
8. Kropelki wody działają na zasadzie soczewek i bardzo łatwo wtedy o poparzenia. Po wyjściu z wody musisz się dokładnie wytrzeć. Tym samym ścierasz jednak ochronną warstwę kremu. Koniecznie nałóż nową, nawet jeśli twój kosmetyk był wodoodporny.
9. Dawkuj sobie słońce – opalaj się stopniowo. Na początek wybieraj kosmetyki z wyższymi filtrami dobrane do twojego fototypu. Jeśli masz jasną skórę, pierwszego dnia plażowania bądź na słońcu tylko kwadrans.
10. Chroń włosy i głowę przed słońcem – noś kapelusz, czapkę, chustkę, dodatkowo spryskuj włosy kosmetykami z filtrami. Jeśli nie masz specjalnych emulsji do włosów, wystarczy zwykły olejek ochronny do ciała z niskim filtrem.
11. Opalaj się w ruchu.
12. Nie dopuszczaj do poparzeń słonecznych – to pierwszy krok do nowotworów skóry.