Zbliżasz się do trzydziestki? Zrób sobie prezent i idź na badania dla trzydziestolatki. Potraktuj swoje ciało z miłością i sprawdź jego kondycję. A potem rób tak co roku. By spać spokojnie, śmiało myśleć o przyszłości, dawać przykład innym.
Tekst: Antonina Majewska
Cytologia
Cytologia to krótkie, bezbolesne badanie, polegające na pobraniu rozmazu z części pochwowej szyjki macicy i pomagające stwierdzić, czy złuszczające się komórki są prawidłowe czy patologiczne. Cytologia pozwala wykryć zamiany nowotworowe w bardzo wczesnym stadium, dlatego powinno się ją robić raz do roku. Badanie przeprowadza ginekolog. Idealna cytologia powinna być poprzedzona dokładnym wywiadem lekarskim (ginekolog pyta o twój wiek, długość cyklu, choroby, ciąże, zażywane leki, choroby nowotworowe w rodzinie). Cytologii nie powinno się robić podczas obfitego krwawienia miesięcznego i wtedy, jeśli współżyłaś w ciągu ostatnich 48 godzin.
Sposób przeprowadzenia: po założeniu wziernika ginekologicznego lekarz specjalną szczoteczką pobiera rozmaz z pochwy.
Diagnoza: Wyniki cytologii należy interpretować w następujący sposób:
– Grupa I – brak jakichkolwiek niekorzystnych zmian w nabłonku
– Grupa II – zmiany mogące świadczyć o stanie zapalnym
– Grupa III – obecność komórek, które nie są rakowe, ale mogą się w takie przekształcić
– Grupa IV – widoczne pojedyncze komórki nowotworowe
– Grupa V – występowanie licznych komórek nowotworowych
USG piersi
Badanie ultrasonograficzne (USG) nie wymaga przygotowań, jest bezbolesne, nieinwazyjne, tanie. Można je wielokrotnie powtarzać. Najlepiej wykonywać je między 5 a 10 dniem cyklu. Po skończeniu 25. roku życia warto zapobiegawczo robić takie badanie raz do roku, zwłaszcza jeśli w rodzinie zdarzały się choroby nowotworowe piersi. USG piersi jest bezpieczną metodą oceny stanu piersi, która pozwala wykryć zmiany łagodne oraz nowotworowe u młodych kobiet. USG wykonane na nowoczesnym aparacie pozwala na wykrycie guzków o średnicy poniżej 5 mm, to znaczy takich, których lekarz nie może wybadać dotykiem. Nieprawdą jednak jest, że USG robi się tylko kobietom młodym, a mammografię tym w podeszłym wieku. Wszystko zależy od tego, jak zbudowane są piersi: czy więcej w nich tkanki gruczołowej czy tłuszczowej. Jeśli przeważa tkanka gruczołowa, lekarz zaleci badanie ultrasonograficzne, a jeśli tkanka tłuszczowa, lepsza będzie mammografia.
Sposób przeprowadzenia: Piersi bada się aparatem ultrasonograficznym. Lekarz (radiolog, ginekolog albo chirurg) smaruje skórę lub głowicę aparatu specjalnym żelem, przykłada głowicę do ciała, a obraz odczytuje na ekranie.
Diagnoza: „zdjęcie ultrasonograficzne” w przypadku wątpliwości powinno ocenić dwóch specjalistów. Jeśli lekarz dostrzeże jakieś zmiany tkankach, zaleci wykonanie mammografii lub biopsji (pobranie do badania mikroskopijnego wycinka zmienionej tkanki).
USG dopplerowskie
Pozwala na ocenę przepływu krwi w dużych tętnicach i żyłach. Wykorzystuje się przy nim zmiany długości fal ultradźwiękowych odbitych od poruszających się krwinek. W ten sposób poszukuje się w naczyniach m.in.: zwężeń, spowodowanych skrzeplinami lub innych procesów chorobowych. Badaniem dopplerowskim można np. sprawdzić, czy jest nieszczelna zastawka mitralna w sercu. W położnictwie ocenia się w ten sposób przepływ krwi w tętnicy pępowinowej. Badanie to pomaga w przewidywaniu niektórych zagrożeń ciąży. Nie trzeba się do niego szczególnie przygotowywać.
Sposób przeprowadzenia: Taki sam jak przy zwykłym USG.
Diagnoza: Badanie dopplerowskie wymaga od lekarza dużej wprawy. Wiele tez zależy od jakości sprzętu, na którym jest wykonywane. Warto wiec wykonać je tam, gdzie jest dobrej klasy aparat. Obecnie bardzo popularne są dopplery kolorowe. Zmiany nasycenia kolorów odpowiadają różnym szybkościom przepływu krwi, pokazując naczynia o nieprawidłowej budowie ściany.
Kontrolne badania dla trzydziestolatki:
Raz w miesiącu:
– zrób samobadanie piersi
– pomiar ciśnienia
Raz w roku:
– morfologię krwi z rozmazem
– OB
– cukier we krwi
– ogólne badanie moczu
– badanie ginekologiczne
– badanie wzroku
Przynajmniej co 2-3 lata:
– USG piersi
– USG jamy brzusznej
– lipidogram