Dieta kobiety karmiącej powinna zapewnić jej optymalną ilość energii oraz pokrycie zapotrzebowania na wszystkie składniki pokarmowe. Zasady jej komponowania oparte są na ogólnych zasadach prawidłowego żywienia, kierowanych do osób zdrowych. Tymczasem w praktyce wygląda to inaczej.
Tekst: dr inż. Danuta Gajewska, Polskie Towarzystwo Dietetyki
Według najnowszego badania „Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia matek karmiących piersią dzieci w wieku powyżej 2 miesięcy” wynika, że kobiety już w czasie ciąży stosują pewne ograniczenia żywieniowe, a później kontynuują stosowanie restrykcji żywieniowych w czasie karmienia piersią. Takie działania motywowane są najczęściej troską o zdrowie dziecka oraz profilaktyką alergii u dziecka.
Odżywiajmy się racjonalnie
Tymczasem ograniczenia dietetyczne powinny być wdrażane jedynie w uzasadnionych przypadkach, a matki powinny otrzymywać pełną i rzetelną informację odnośnie do zasad racjonalnie zbilansowanej diety w czasie ciąży i w czasie karmienia piersią. Nieuzasadnione jest stosowanie diety eliminacyjnej w profilaktyce alergii czy też w przypadku występowania kolki niemowlęcej u dziecka. Co więcej, wykluczanie z diety wartościowych produktów spożywczych sprzyja niedoborom składników odżywczych oraz wprowadza konieczność stosowania suplementacji.
Niedobory witaminy D
W standardach opieki nad matką karmiącą brakuje porady dietetycznej, obejmującej ocenę sposobu żywienia i monitorowanie jakości diety. Na szczególną uwagę zasługuje problem gospodarki witaminą D. W badaniach wykazano zarówno niskie stężenie witaminy D we krwi, jak też niską podaż tej witaminy w diecie. Jednocześnie suplementację witaminą Ddeklarowało jedynie 7% ankietowanych w czasie ciąży i 8% w trakcie karmienia piersią. Konieczne wydaje się zatem podjęcie bardziej efektywnych działań mających na celu zapobieganie niedoborom witaminy D, dotyczących zarówno sposobu żywienia, ekspozycji na słońce, jak też zasad suplementacji.
Badane kobiety deklarowały wprowadzenie zmian w sposobie żywienia w czasie karmienia piersią, obejmujące: zwiększenie spożycia wody, zwiększenie udziału warzyw i owoców, a także urozmaicenie diety. Takie modyfikacje sposobu żywienia należy uznać za bardzo korzystne.
Wiedza z Internetu
W przeprowadzonych badaniach główne źródło wiedzy na temat zasad prawidłowego żywienia w ciąży i laktacji stanowił Internet. Portale internetowe skierowane do matek karmiących zamieszczają materiały edukacyjne o charakterze porad ogólnych i mogą stanowić uzupełnienie informacji o zasadach żywienia. Poradnictwo żywieniowe powinno mieć jednak charakter indywidualny, uwzględniający wiele czynników wpływających na sposób żywienia matki karmiącej. Powinno być prowadzone regularnie, przez zespół wykwalifikowanych specjalistów. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają konieczność prowadzenia edukacji w zakresie prawidłowego żywienia, nie tylko w czasie ciąży, ale także w trakcie karmienia piersią.