Narodziny to jedna z najważniejszych, a zarazem najtrudniejszych chwil w życiu człowieka. I matka i dziecko potrzebują nie tylko doskonałej opieki medycznej, ale także wsparcia psychologicznego, dzięki czemu łatwiej zniosą trud porodu. O tym, jak zmienia się model opieki okołoporodowej opowiada prof. Tomasz Niemiec ze Szpitala Medicover.
Jak Pana zdaniem powinna wyglądać opieka w trakcie porodu?
W sytuacji, kiedy mamy do czynienia z prawidłowo przebiegającą ciążą i poród rozpoczyna się o czasie czyli po 37 tygodniu, opiekę nad rodzącą może, według ostatniego Rozporządzenia Ministra Zdrowia, przejmować położna. W naszym Szpitalu położna nawiązuje relacje z mamą już w połowie ciąży. Ocenia czy ciąża jest prawidłowa, poznaje również oczekiwania kobiety wobec porodu, jej obawy, wspólnie z nią przygotowuje plan porodu. Dzięki temu w trakcie porodu współpraca przebiega płynnie, mama czuje się bezpieczniej, łatwiej też znosi wysiłek.. Bardzo dużo zależy od komunikacji pomiędzy personelem a pacjentką. W Medicover przykładamy do niej szczególnie dużo uwagi.
Jak Pana zdaniem ma wyglądać taka komunikacja?
Przede wszystkim musi opierać się na szacunku i zrozumieniu. Poród jest bardzo intymnym, indywidulanym przeżyciem, dlatego personel medyczny musi dokładać wszelkich starań, by kobieta czuła się komfortowo i bezpiecznie. Zawsze jest to wydarzenie rodzinne, dlatego w Medicover staramy się przygotować na nie cała rodzinę, aby podczas porodu wszystko przebiegło sprawnie i bezpiecznie. Kobiety i ich rodziny są traktowane z serdecznością, godnością i z szacunkiem. Poglądy, przekonania oraz wartości, jakie wyznaje kobieta, jej partner i rodzina są respektowane podczas sprawowania opieki nad nią i jej dzieckiem. Kobieta bierze swobodny udział w planowaniu miejsca i sposobu porodu, tak aby można było dostosować je do indywidualnych potrzeb jej i jej dziecka. Ważne też, aby na każdym etapie ciąży i porodu zawsze i o wszystkim rzetelnie ją informować. Dopiero wówczas, kobieta i jej lekarz lub położna, podejmują świadome decyzje co do ukończenia ciąży i porodu.
Czy mama powinna mieć wpływ na przebieg porodu?
Kobieta rodząca powinna podejmować świadome decyzje wspólnie z lekarzem/położną. Należy na bieżąco informować ją o przebiegu ciąży i porodu. Obowiązkiem lekarza i położnej jest zapewnienie pełnej informacji o aktualnej sytuacji na ten temat. Kobieta musi wyrazić zgodę na wszystkie interwencje (badania, podawanie leków, sposób ukończenia porodu) podejmowane w czasie ciąży i porodu. Jeżeli nie jest w stanie podjąć decyzji, pracownicy ochrony zdrowia powinni postępować zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia (wytyczne dotyczące zgody na badanie i leczenie, dostępne na www.mz.gov.pl). W każdym razie jednak kobieta, a także jej partner i rodzina powinni mieć dostęp do wszelkich informacji niezależnie od ich szczególnych potrzeb związanych na przykład z niepełnosprawnością fizyczną, upośledzeniem umysłowym lub czuciowym, czy też nieumiejętnością mówienia lub czytania w języku polskim. Zarówno opieka, jak i proces udzielania informacji powinny być odpowiednie dla kobiety, a jej kulturowe uwarunkowania powinny zostać uwzględnione.
Kto konkretnie miałby odpowiadać za tą komunikację?
Przede wszystkim położna. To położna powinna być przewodnikiem i wsparciem dla mamy od ostatnich tygodni ciąży, przez poród aż po opiekę nad dzieckiem do końca pobytu w szpitalu.
Czy to oznacza, że położne mają przejmować odpowiedzialność za prowadzenie porodu?
Jeśli wszystko przebiega prawidłowo, to tak. Nie jest żadną tajemnicą, że kobiety bardzo cenią sobie wsparcie położnych i zabiegają o dodatkową opiekę u tych najlepszych. Mamy, które rodziły pod czujnym okiem dedykowanej położnej lepiej wspominają poród. Stale obecna położna, czuwająca nad prawidłowym, bezpiecznym przebiegiem porodu, dbająca również o emocje przyszłej mamy, co więcej – położna, która pomaga także w opiece nad maleństwem podczas pobytu w szpitalu – to standard Szpitala Medicover. Proponujemy go w pakiecie „Poród z Położną”.
Czy w związku z tym położne będą musiały podnosić swoje kompetencje? A jeśli tak, w jaki sposób powinny być one weryfikowane?
W naszym Szpitalu położne przyjmujące porody rzeczywiście mają bardzo szerokie kompetencje. Są to specjalistki z wyższym wyksztalceniem i wieloletnim doświadczeniem, stale podnoszące swoje kwalifikacje. Posiadają specjalne certyfikaty, m.in.: pobierania krwi pępowinowej, nowoczesnych metod łagodzenia bólu porodowego czy w opiece nad mamą i dzieckiem tuż po narodzinach. Generalnie rzecz ujmując: uprawnienia do prowadzenia porodów powinny uzyskiwać położne, które oprócz wymaganych kwalifikacji legitymują się co najmniej 10-letnim stażem na bloku porodowym i samodzielnym przyjęciem ok. 1000 porodów. Te uprawnienia powinny być przyznawane przez ordynatorów oddziałów.
A co jeśli ‘sytuacja wymyka się spod kontroli i pojawiają się komplikacje?
Nie ma takiej sytuacji. Poród zawsze odbywa się w warunkach pełnego bezpieczeństwa, pod pełną kontrolą osoby odpowiedzialnej za opiekę w czasie porodu (położnej, lekarza). Jeśli pojawiają się problemy i na przykład poród nieoczekiwanie musi zakończyć się cesarskim cięciem, do działania włącza się zespół lekarzy (ginekolog, pediatra, anestezjolog), który stale jest obecny w Szpitalu. To oczywiste. Nasza propozycja „Porodu z Położną” to odpowiedź na potrzeby kobiet, które chciałyby powitać swoje dziecko w domowych, ciepłych warunkach ale przy pełnym bezpieczeństwie medycznym. 90% porodów w Polsce przebiega prawidłowo i bez komplikacji. Część przyszłych mam, chcąc uniknąć szpitalnych warunków, o których krążą nie najlepsze opinie, decyduje się na urodzenie dziecka w domu, co w polskich warunkach jest dziś niebezpieczne. „Poród z Położną” w Szpitalu Medicover łączy jedno z drugim. Obok komfortowych, przytulnych pokoi porodowych, znajdują się sale operacyjne oraz Oddział Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka, gdzie w razie konieczności istnieją wszystkie możliwości ratowania życia każdego dziecka urodzonego w naszym Szpitalu. Każde dziecko, które przychodzi na świat w Medicover ma zagwarantowany pobyt na tym oddziale bezpłatnie w ramach każdego pakietu.
Czy to znaczy, że lekarze specjaliści będą uczestniczyć w porodzie tylko w przypadku powikłań?
Co do zasady, jeśli wszystko przebiega prawidłowo, nie ma konieczności angażowania w poród lekarza położnika, jednak ostatecznie zależy to od potrzeb i oczekiwań przyszłej mamy. Decyzja w tej sprawie powinna być podejmowana wspólnie z pacjentką, tak jak w każdej innej sprawie, która dotyczy jej opieki i leczenia. Są kobiety, które mimo wszystko najlepiej – najbezpieczniej czują się tylko w towarzystwie lekarza i chcą rodzić z nim, i z położną. Taka wola jest uszanowana. W Szpitalu Medicover kobiety określają swoje preferencje już na początku, wybierając pakiet według swoich potrzeb i tworząc plan porodu. Możliwość dokonywania zmian mają przez cały czas, nawet już w trakcie porodu. Kobieta w naszym szpitalu przez cały pobyt ma świadomość, że jest w centrum opieki, wspólnie z lekarzem/położna podejmuje decyzje i ma zagwarantowane pełne nie tylko bezpieczeństwo medyczne ale także dbałość o komfort psychiczny. Właśnie to gwarantujemy każdej naszej pacjentce i wierzę, że ten standard już niedługo będzie obowiązywał w każdym szpitalu w Polsce.
GŁÓWNE ZAŁOŻENIA ZMIAN W OPIECE OKOŁOPORODOWEJ:
- Poród jest naturalnym wydarzeniem w życiu człowieka;
- Podjęcie jakichkolwiek interwencji medycznych podczas porodu naturalnego powinno mieć poważne uzasadnienie;
- Osoba obecna przy porodzie (lekarz, położna) powinna informować kobietę rodzącą o przebiegu i postępie porodu;
- Osoba obecna przy porodzie (lekarz, położna) , we współpracy z rodzącą jest odpowiedzialna za opiekę podczas porodu ( gdy nie występują czynniki ryzyka)
- Dostępność i współpraca między lekarzami różnych specjalności (lekarz położnik, lekarz anestezjolog, lekarz pediatra) zapewnia optymalną opiekę nad kobietą rodzącą;
- Kobieta i położna współpracują podczas porodu, rozumiejąc aktywna rolę , jaka obie odgrywają w opiece nad kobietą i jej dzieckiem;
- W przypadku wystąpienia czynników ryzyka lub powikłań – położna uczestniczy w dalszej opiece położniczej oraz udziela jej wsparcia.