Od dłuższego czasu coraz częściej słyszy się o tajemniczym glutenie. Jedni twierdzą, że jest niezdrowy, drudzy całkowicie eliminują go ze swojej diety na rzecz rzekomego chudnięcia. Trzecia grupa z kolei śmiało spożywa produkty przyrządzane na bazie białej mąki i nie obawia się żadnych konsekwencji. Justyna Pląskowska ekspert z zakresu zdrowego żywienia oraz samodzielnego kreowania sztuki kulinarnej zdradziła, kilka sekretów na jego temat.
Czym jest gluten? Z encyklopedycznej definicji wynika, że jest to mieszanina białek roślinnych, gluteniny oraz gliadyny, występującej w ziarnach wybranych zbóż, np. pszenicy, żyta i jęczmienia. To właśnie dzięki tym składnikom ciasta chlebowe i cukiernicze doskonale wiążą i wyrastają.
Kto nie powinien spożywać produktów zawierających gluten?
Są dwie grupy osób, które nie powinny jeść produktów z zawartością glutenu. Pierwsza z nich, to osoby z nietolerancją glutenu. Objawy nietolerancji mogą być następujące:
- problemy z trawieniem
- rogowacenie mieszkowe skóry (tzw. gęsia skórka na łokciach)
- uczucie zmęczenia po spożyciu posiłku zawierającego gluten (np. chleb, bułki, makaron, pierogi, naleśniki, pizza itp.)
- zawroty głowy
- problemy z równowagą
- brak równowagi hormonalnej,
- niewyjaśniona niepłodność
- migrena,
- przewlekłe uczucie zmęczenia
- problemy ze stawami
- problemy na tle psychicznym (depresja, lęki itp.)
Jak widzimy reakcji niepożądanych jest cały szereg, ale u każdego nietolerancja może objawiać się inaczej – czasami może wystąpić jeden objaw o wyjątkowym natężeniu lub kilka. W takim wypadku warto zastosować próbę prowokacyjną. Polega ona na całkowitym odstawieniu produktów zawierających gluten najlepiej na pełne 60 dni, a następnie celowym zjedzeniu produktów bogatychw ten składnik. Jeśli faktycznie borykamy się z nietolerancją glutenu, nasz organizm z pewnością nas o tym poinformuje.
Drugą grupą są osoby z celiakią, czyli chorobą dolnego układu pokarmowego, zwanej chorobą trzewną. Działający toksycznie gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, maleńkich wypustek błony śluzowej, które zwiększają jego powierzchnię i odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie toksycznego działania glutenu wchłanianie pokarmu jest niepełne, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Niestety przy takiej przypadłości jedyną metodą leczenia jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.
Czy osoba tolerująca gluten powinna go unikać?
Istnieje szeroko pojęte stwierdzenie, że gluten jest niepożądanym składnikiem w naszej diecie, którego autorami są fanatycy kuchni roślinnej, wegańskiej, bezlaktozowej i oczywiście bezglutenowej. Niektórzy dietetycy zalecają odstawienie glutenu w przypadku chęci zrzucenia dodatkowych kilogramów.