Katar. Bohater przysłowia, które mówi, że nie leczony trwa tydzień, a leczony siedem dni. Czy to prawda? Czy można złagodzić ten objaw przeziębienia?
Tekst: Antonina Majewska
Przysłowie o katarze ma sens o tyle, że nadal nie wynaleziono leku przeciwko wirusom wywołującym katar. Można jednak zrobić wiele, żeby złagodzić te objawy przeziębienia. W tym celu trzeba jednak dużo pić (najlepiej jeśli będą to rozgrzewające napoje typu herbata z sokiem malinowym, napar z lipy z miodem i cytryną, złote mleko – wzmacniający odporność napój z kurkumą i miodem), bo przy przeziębieniu organizm na skutek zwiększonego pocenia potrzebuje więcej wody. W przeciwnym wypadku wysuszone śluzówki nosa i gardła przestają spełniać swoją funkcję i nie wymiatają śluzu. Ten zalega w nosie i gardle, stwarzając komfortowe warunki do rozwoju bakterii, a wtedy przy leczeniu konieczne są już antybiotyki.
Przy zwalczaniu kataru nieocenioną rolę odgrywa także odpoczynek i sen. Od dawna wiadomo, że osoby wypoczęte, zrelaksowane i wyspane łatwiej radzą sobie z chorobą. Ich układ odpornościowy działa po prostu lepiej niż ludzi przemęczonych i nerwowych. Warto więc przez zostać jeden dzień dłużej w ciepłym łóżku i odłożyć na bok wszelkie domowe prace. Masz katar? Zostań pod kocem i wyśpij się. W sezonie wirusowym i w czasie pandemii to szczególnie ważne.
Witamina C i krople na katar
Kiedy dopada cię przeziębienie, zrób zakupy nie tylko w aptece, ale też w warzywniaku. Miej pod ręką owoce i warzywa: imbir, cytrynę, konfitury z malin, dobry sok jabłkowy albo pomarańczowy, paprykę, natkę pietruszki albo kiszonki. Zakatarzonym osobom zaleca się dużą dawkę witaminy C, przyjmowaną w postaci owoców, soków i witamin (witamina C 1000 mg). To naprawdę działa! Warto też inhalować drogi oddechowe parą wodną z wyciągami z ziół (najlepsze są kompozycje olejków eterycznych i mentolu) lub przykładać do nosa chusteczkę nasączoną olejkami (dzieciom można smarować nos maścią majerankową). Bardzo ważne jest również odetkanie nosa za pomocą kropli. Zahamują wyciek z nosa, zwężając naczynia krwionośne błony śluzowej i ułatwią oddychanie. Nie wolno ich jednak stosować dłużej niż 2-3 dni, żeby nie uszkodzić śluzówki. Ciągły skurcz naczyń krwionośnych śluzówki zmniejsza bowiem dopływ substancji odżywczych do delikatnych komórek błony śluzowej. W efekcie komórki obumierają z niedożywienia. Ponieważ jest ich coraz mniej, gorzej sprawują swoją funkcje oczyszczającą i katar się powiększa.
Skąd ból gardła przy katarze?
Pierwszym punktem ataku wirusów wywołujących przeziębienia i katar jest nos i gardło. Tu trafiają też na pierwszy opór. Naczynia krwionośne się rozszerzają, gardło robi się spuchnięte i czerwone, a wirusy niszczą coraz więcej komórek. Wtedy mózg decyduje, że należy podnieść temperaturę ciała o kilka kresek, by zwalczyć intruza. Krew wtedy szybciej krąży, komórki układu odpornościowego szybciej docierają do zagrożonych miejsc. Mięśnie zostają pobudzone do skurczów, by jeszcze podnieść ciepło (stąd dreszcze). Jednak już przy temperaturze 37, 5 st. C zwykle czujemy się fatalnie. Może temu towarzyszyć również ból głowy.
Jak sobie pomóc, kiedy boli gardło? Na początku można je płukać roztworem sody oczyszczonej, stosować syropy i nawilżające pastylki ziołowe na gardło do ssania (na przykład z tymiankiem). Można też wypróbować ajurwedyjski przepis na napar do płukania bolącego gardła. Łyżeczkę szałwii, tyle samo suszonej babki lancetowatej, suszonego rozmarynu i kapryfolium (wiciokrzew) zaparzamy w pół litra wody i dodajemy miodu do smaku. Napar ma działanie antybakteryjne i łagodzące. Dobrze robi również żucie korzenia lukrecji albo… powolne oblizywanie łyżki miodu. Kiedy choroba się rozwinie, zwalczyć ją pomoże dostępny w aptekach bez recepty wyciąg z jeżówki (Echinacea). Uwaga! Dla przeziębienia charakterystyczne jest występowanie wielu objawów jednocześnie, nie tylko kataru. Popularne leki (typu Gripex, Coldrex) to preparaty, które działają kompleksowo: obniżają gorączkę, udrażniają nos i zatoki, działają przeciwbólowo i odkażająco na gardło, a więc nie trzeba kupować osobnych lekarstw na każdą z tych przypadłości.