Naczynia żeliwne do produkt, który znany jest w naszych kuchniach już od wielu lat. Pierwsze garnki żeliwne powstały w Anglii pod koniec XVIII wieku. Niestety, jakiś czas temu popularność naczyń żeliwnych spadła na rzecz garnków i patelni, które można łatwo i szybko umyć w zmywarce. Czy słusznie? Czy warto i dlaczego poświęcić swój czas na zadbanie o naczynia żeliwne?
Zalety i wady naczyń żeliwnych
Zalety:
- Odpowiednio zadbane garnki czy brytfanny żeliwne mogą być bez przeszkód używane nawet kilkadziesiąt lat.
- Wysoka temperatura na długo utrzymuje się w naczyniu żeliwnym, dzięki grubym ściankom.
- Naczynia żeliwne równomiernie rozprowadzają ciepło.
- Duża waga naczyń sprawia, że ryzyko zrzucenia ich z blatu jest niewielkie.
- Naczynia z żeliwa są odporne na wysokie temperatury, można je stosować nawet na ognisku, bez ryzyka odkształcenia się i wybrzuszenia.
- Dobrej jakości prawdziwe naczynie żeliwne jest całkowicie bezpieczne dla zdrowia.
- Jeśli przygotowujemy posiłek w dobrym gatunkowo naczyniu żeliwnym, wytrąca się z niego niewielka ilość żelaza, wzbogacając nasze jedzenie.
- Naczynia z żeliwa są odporne na uszkodzenia mechaniczne.
Wady:
- Naczynie przez swoją grubość nagrzewa się dość długo.
- Prawdziwe naczynia żeliwne są ciężkie.
- Pielęgnacja naczyń żeliwnych po każdym użyciu może być kłopotliwa.
- Naczynia żeliwne, pomimo że znoszą bardzo wysokie temperatury, nie lubią szoku termicznego. Jeżeli rozgrzany garnek żeliwny potraktujemy zimną wodą, może dojść do pojawienia się mikrouszkodzeń.
- Naczyń żeliwnych nie można myć w zmywarce.
Jak dbać o naczynia żeliwne?
Garnki żeliwne to naczynia, które potrzebują, by o nie zadbać. Gra jest jednak warta świeczki, ponieważ żeliwo odwdzięczy się nam doskonałym smakiem oraz aromatem dań. Jak więc należy zajmować się naczyniem żeliwnym? Przed pierwszym użyciem musimy taki garnek lub patelnię odpowiednio przygotować. Naczynie myjemy delikatnie w ciepłej wodzie z delikatnym detergentem. Kolejnym krokiem jest dokładne osuszenie garnka ręcznikiem kuchennym, a następnie rozgrzanie go na kuchence. W przypadku, gdy jest to żeliwny kociołek możemy również rozgrzać go na ognisku. Po zdjęciu naczynia z ognia musimy nasmarować garnek olejem lub innym tłuszczem. Teraz już tylko należy odczekać, aż naczynie ostygnie i jest gotowe do pracy!
Na co dzień należy pamiętać o pielęgnacji naczyń żeliwnych, warto smarować je olejem po każdym umyciu i unikać nadmiernego szorowania oraz skrobania powierzchni.
Jak przechowywać żeliwne garnki i patelnie?
Przechowywanie nie jest tak skomplikowane, jak proces pielęgnacji żeliwa. Naczynia żeliwne zawsze powinny być przechowywane puste, czyste i suche. W garnku żeliwnym nie należy pozostawiać żywności. Może to doprowadzić do powstania rdzy w naczyniu, a dodatkowo danie może przesiąknąć niewielką ilością żelaza, co byłoby nawet zdrowe, ale raczej niezbyt smaczne. Każde naczynie żeliwne należy koniecznie dokładnie osuszać i kłaść w przewiewnym, suchym miejscu. Naczynia takie są bardzo ciężkie, należy więc dobrze przemyśleć, jaka szafka w kuchni utrzyma taką masę.