Rekonstrukcja piersi, jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych, powinna być oferowana każdej kobiecie po mastektomii z przyczyn nowotworowych. Międzynarodowe badania wskazują jednak, że tylko niewielki odsetek pacjentek decyduje się na taki zabieg.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, rak piersi jest wciąż najczęstszą przyczyną zgonów uwarunkowanych chorobą nowotworową wśród kobiet. Chociaż wykrywalność raka piersi we wczesnym stadium rozwoju jest coraz większa, to jednak w przypadku jednej trzeciej pacjentek podejmowana jest decyzja o mastektomii. Zgodnie z wytycznymi towarzystw medycznych każda kobieta po mastektomii powinna mieć dostęp do rekonstrukcji piersi. „Międzynarodowe badania wskazują jednak, że mimo informowania pacjentek i wyrównywania szans dostępu do rekonstrukcji, na zabieg decyduje się wciąż niewiele kobiet” - wyjaśnia koordynatorka badania dr Jolanta Życińska. W ten sposób powstał pomysł, aby uwarunkowań decyzji o rekonstrukcji piersi poszukiwać wśród zmiennych psychologicznych.
Kiedy się decydujemy?
Dominujące dotąd podejście medyczne, zgodnie z którym brak symptomów depresji i lęku świadczy o jakości życia pacjenta, okazało się niewystarczające do wyjaśnienia procesu podejmowania decyzji o rekonstrukcji piersi. Przeprowadzone badanie pokazało, że większą rolę odgrywają pozytywne aspekty dobrostanu: wysoka samoocena oraz przeświadczenie o możliwości podjęcia działań prowadzących do osiągnięcia celu. Oznacza to, że na rekonstrukcję piersi decydują się kobiety, które mimo przebytej mastektomii są przekonane o własnej wartości i skuteczności.
W badaniu kontrolowano także wiek, stan cywilny, wykształcenie i subiektywnie oceniany status materialny. Status socjoekonomiczny nie miał znaczenia w procesie podejmowania decyzji. Ważny był natomiast stan cywilny, a dokładniej fakt posiadania partnera, gdyż związany był z pozytywnymi aspektami dobrostanu, które zwiększały prawdopodobieństwo podjęcia decyzji o poddaniu się rekonstrukcji. Natomiast z wiekiem wzrastały objawy lęku i depresji, a decyzja o rekonstrukcji nie była rozważana. Jakość życia kobiet rezygnujących z zabiegu okazała się najgorsza, zatem istotne jest objęcie wsparciem psychologicznym tej grupy.
W kwestionariuszowym badaniu przekrojowym uczestniczyło 216 kobiet po mastektomii z przyczyn nowotworowych o średniej wieku 53 lata, przy czym spośród nich 51 kobiet oczekiwało w szpitalu na rekonstrukcję piersi. Badanie zrealizowano pod kierunkiem dr Jolanty Życińskiej, a współautorkami były dr Ewa Gruszczyńska z SWPS w Warszawie oraz mgr Alina Choteborska z Górnośląskiego Centrum Rehabilitacyjnego „Repty” w Tarnowskich Górach.
Wyniki badań zostały opublikowane w Quality of Life Research pod tytułem: “Positive and negative aspects of well-being as correlates of breast reconstruction decision”