Integracja sensoryczna to, mówiąc, prościej sposób, w jaki nasz mózg przetwarza i organizuje wszystkie bodźce, które docierają do niego z zewnątrz.
Procesy, jakie składają się na ten skomplikowany mechanizm, kształtują się najczęściej do 7 roku życia, najintensywniej zachodzą zaś do 3-4 roku życia. Gdy mózg w pewnym stopniu nie radzi sobie z adekwatnym reagowaniem na wszystkie bodźce, mogą wystąpić pewne, charakterystyczne problemy. W tym krótkim tekście przyjrzymy się sposobom radzenia sobie z tymi zaburzeniami u małych dzieci – czyli terapii integracji sensorycznej.
Integracja sensoryczna – typowe objawy zaburzeń u dzieci
Jeżeli twoje dziecko w wieku wczesnoszkolnym ma problemy z nauką, jest nadpobudliwe lub niezdarne – może to być znakiem, że terapia w duchu integracji sensorycznej (SI) jest wskazana. Wśród innych typowych objawów problemów z integracją sensoryczną można wymienić np. to, że dziecko nie lubi czesania i mycia lub drażnią je metki na ubraniach. Dzisiejsze osiągnięcia psychologii w tym zakresie pozwalają na znaczne polepszenie jakości funkcjonowania dzieci z takim problemami rozwojowymi.
Rola właściwego specjalisty
Dużą rolę ma w tej sytuacji do odegrania szkolny psycholog, przedszkolanki czy nauczyciele. Dziś, w optymalnej sytuacji, nie powinno się klasyfikować dzieci, które przejawiają zachowania, wspomniane wyżej, jako niegrzecznych i niewychowanych. Kluczową sprawą w przypadku podejrzenia, że nasz maluch może mieć pewne problemy z integracją sensoryczną jest możliwie dokładna diagnostyka, przeprowadzona przez właściwego specjalistę.
Sprawdźmy kompetencje psychologa
Diagnozę na odpowiednim poziomie może postawić tylko terapeuta integracji sensorycznej, posiadający certyfikat ukończenia dwustopniowego kursu. Warto zajrzeć na stronę internetową Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów Integracji Sensorycznej. Warto też zwrócić uwagę na praktyczne doświadczenie konkretnego terapeuty i poprosić go o referencje z poprzednich miejsc pracy.
Częstym problemem, który pojawia się w sytuacji, gdy dziecko jest nadpobudliwe i zbyt aktywne ruchowo, to nietrafna diagnoza ADHD. Aby temu zapobiec, zwróćmy uwagę na kompetencje osoby, która jako pierwsza sygnalizuje nam problemy dziecka.
Jak wygląda terapia w duchu integracji sensorycznej
Czym charakteryzuje się integracja sensoryczna, a przede wszystkim terapia tego typu? Są to różnego rodzaju zabawy, nieraz nawet w formie prostych gier komputerowych, które pozwalają poprawić przebieg procesów przetwarzania bodźców w mózgu malucha. Przykładowe ćwiczenia to np. skakanie na dużej piłce, sięganie do pudełka z zamkniętymi oczami, a potem odgadywanie, co się wyciągnęło, bujanie w kocyku, tak jak na hamaku. Warto mieć na uwadze, że uczenie się nowych nawyków, zachowania i zmiana są możliwe. Wymaga to odrobiny pracy, cierpliwości oraz wysiłku – jednak warto zainwestować czas i siły. Dziecko będzie po prostu szczęśliwsze, gdy zatroszczymy się o to, by uzyskać właściwą pomoc.
Jak długo trwa terapia?
Wstępna ocena dziecka pod kątem ewentualnych zaburzeń integracji sensorycznej obejmuje około cztery spotkania ze specjalistą. Składają się na nią wywiad z rodzicami, obserwacja dziecka w czasie zabawy oraz zaplanowanej aktywności, a także kilku testów. Te ostatnie mają najczęściej postać rozmowy z dzieckiem. Na podstawie zebranych wyników terapeuta stawia diagnozę i jeżeli potrzebna jest terapia, opracowuje jej plan. Czas, w jakim będzie odbywać się terapia, wynosi od minimum 6 miesięcy do 2 lat (w zależności od stopnia zaburzeń oraz częstotliwości zajęć). Efektem dobrze przeprowadzonej terapii powinno być w pełni prawidłowe funkcjonowanie dziecka.
Wbrew pozorom – nieraz niełatwo być dzieckiem. Jednak, nawet jeżeli w rozwoju malucha występują pewne nieprawidłowości, przy pomocy specjalistów oraz rodziców można zdecydowanie poprawić jakość życia naszej pociechy.