Siódma edycja Międzynarodowego Festiwalu Naukowego Starmus odbędzie się w Bratysławie w dniach 12-17 maja. Na liście prelegentów jest wiele kobiet, w tym laureatki Nagrody Nobla, astronautki NASA oraz badaczki klimatu.
Tekst: Sylwia Skorstad
Starmus to najbardziej niesamowity i dosłownie odjechany w kosmos festiwal, jaki tylko można sobie wyobrazić. W trakcie pięciu dni jego trwania swoją wiedzą dzielą się najbardziej zasłużeni ludzie nauki, z których większość otrzymała prestiżowe nagrody za przełomowe prace badawcze. Tylko tam na jednej scenie może debatować jedenastu laureatów Nagrody Nobla, kilku astronautów z NASA oraz popularyzatorzy nauki znani z mediów.
Jeśli myślisz, że to impreza tylko dla tych, którzy posiadają co najmniej doktorat w dziedzinie nauk ścisłych, to się mylisz. Odkąd w roku 2011 Starmus został powołany do życia przez astronoma Garika Israeliana i astrofizyka Briana Maya (miłośnikom muzyki znanego jako gitarzysta zespołu Queen), jego głównym celem jest przybliżanie odkryć naukowych szerokiej publiczności. Prelekcje, dyskusje i wykłady przypominają te, jakich można posłuchać na przykład podczas imprez organizowanych w ramach TEDx – są łatwe w odbiorze, zajmujące i pełne pasji. Jeśli tylko mówisz po angielsku, to nie będziesz mieć problemu z odnalezieniem się na tym festiwalu. Jak by tego było mało, imprezie towarzyszą koncerty prawdziwych gwiazd, a do wszystkiego daje dostęp jedna wejściówka.
Kobiety, których warto posłuchać
Na siódmej edycji Festiwalu Starmus w Bratysławie nie zabraknie ikon nauki. Wśród prelegentek znajdują się między innymi:
Jane Goodall – brytyjska antropolog, legendarna badaczka szympansów, która przez pół wieku prowadziła pionierskie badania w Tanzanii. W 1965 roku uzyskała stopień doktora etologii na uniwersytecie Cambridge bez konieczności uzyskiwania magisterium. Laureatka wielu prestiżowych nagród, m.in. nagrody J. Paula Getty’ego „za pomoc milionom ludzi w zrozumieniu wagi ochrony dzikiej przyrody”, Medal Tanzanii, Medal National Geographic Society, Medal UNESCO i nagrodę Alberta Schweitzera.
Emmanuelle Charpentier – francuska mikrobiolog, genetyk i biochemik, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za rok 2020. Od 2015 roku dyrektorka Instytutu Biologii Infekcyjnej Maxa Plancka w Berlinie. Nagroda Nobla została jej przyznana za opracowanie precyzyjnych „nożyczek do genów”. Metoda Charpentier-Doudna pozwoliła opracować nowe terapie przeciwnowotworowe i wciąż jest intensywnie rozwijana.
Kathryn Thornton – amerykańska fizyczka i astronautka NASA. Poza wykształceniem ścisłym posiada też doktorat z filozofii. Brała udział w czterech misjach kosmicznych, łącznie spędziła w kosmosie 40 dni, 15 godzin i 13 minut. Opuściła NASA 1 sierpnia 1996, po czym powróciła do pracy na Uniwersytecie Virginii.
Mary Robinson – irlandzka polityk, prawniczka i nauczycielka akademicka. Była prezydent Irlandii, która jako pierwsza kobieta w historii kraju piastowała to stanowisko. W latach 1997–2002 pełniła rolę wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka. Prezeska Mary Robinson Foundation – Climate Justice, członkini Klubu Madryckiego oraz laureatka licznych wyróżnień, m.in. Prezydenckiego Medalu Wolności przyznanego przez Baracka Obamę.
Donna Strickland – kanadyjska inżynierka, fizyczka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2018, wspólnie z Gerardem Mourou za metodę generowania ultrakrótkich pulsów optycznych wysokiej mocy. Jest profesorem nadzwyczajnym na Uniwersytecie w Waterloo, gdzie prowadzi grupę ultraszybkich laserów. Pełniła funkcję wiceprezeski i przewodniczącej Towarzystwa Optycznego, a także była redaktorką naczelną czasopisma Optics Letters.
Do 15 kwietnia bilety w promocyjnej cenie
Nie zabraknie też wybitnych socjolożek, biochemiczek i oczywiście klimatolożek, bo tematem przewodnim tegorocznej edycji festiwalu jest przyszłość naszej planety. Zwykle Starmus był drogą do gwiazd, w Bratysławie hasłem przewodnim będzie „From stars to Earth”. Naukowcy będą dyskutować miedzy innymi o tym, czy można uratować planetę przed katastrofą klimatyczną, a także zagrożeniach związanych z upowszechnieniem się sztucznej inteligencji oraz wadach i zaletach nowych technologii.
Jak dotąd festiwal miał tylko dwie wady: bilety bywały nieziemsko drogie, a lokalizacja była odległa od Polski. Bilet zapewnia nie tylko wejście na wszystkie wykłady, ale też towarzyszące imprezie koncerty (na słowackim Starmusie zagrają między innymi Jean-Michel Jarre i The Offspring), pokazy i inne wydarzenia. Na przykład w Norwegii bilet normalny kosztował jedną trzecią średniej krajowej pensji, a na samą podróż do Erewania trzeba było wydać niemal tyle samo. Tym razem polskim miłośniczkom i miłośnikom nauki jest na festiwal blisko, a ci, którzy kupią bilety wcześnie, mogą się cieszyć zniżką sprawiającą, że cena przestaje być równie kosmiczna jak lista gości.
Do 15 kwietnia wejściówki na festiwal można kupić w promocyjnej cenie 198 euro.
Jeśli lubisz wiedzieć, co w nauce piszczy albo masz nastoletnie dzieci, które chcesz zainspirować do studiowania i mierzenia wysoko, w tym roku zaplanuj wspólny urlop na Słowacji. Spędzony tam czas zostawi dużo więcej wspomnień niż majówka przesiedziana na działce albo letni urlop przy basenie.
Pełna lista artystów: https://www.starmus.com/artists