Nieprawdopodobna, ale prawdziwa historia, zainspirowała historię wymyśloną i prawdopodobną. Inspiracją do powieści „Nieznajoma z portretu” było znane dzieło sztuki, które można podziwiać we włoskiej galerii.
Tekst: Sylwia Skorstad
W Nowym Jorku, niedługo przed wielkim krachem na giełdzie, pucybut zakochuje się w pięknej dziedziczce oszałamiającej fortuny. Chłopak przypłynął na statku z Europy bez żadnych oszczędności i posiada tylko spryt, korzystną miejscówkę do zdobywania klientów oraz książkę „Cierpienia młodego Wertera”, którą dostał na zakończenie pobytu w sierocińcu. Miłość motywuje go do tego, by postawić wszystko na jedną kartę i wykorzystać informacje giełdowe, jakie zebrał od klientów.
Dwie dekady wcześniej pod Wiedniem prosta dziewczyna o imienia Martha stara się wytrzymać ciężką pracę w fabryce, by zapewnić przyszłość swojemu dziecku. Z poprzedniego etapu życia wyniosła wspomnienia o wielkiej miłości i wielkim cierpieniu. Teoretycznie zatrudniono ją we dworze jako służącą, a w praktyce po to, by panicz mógł bezpiecznie uprawiać seks bez obawy o zarażenie się chorobami wenerycznymi w burdelach. Pech chciał, że Martha i panicz się w sobie zakochali. Przynajmniej tak jej się zdawało.
W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku kobieta, która świadczyła kiedyś usługi seksualne, zyskuje przekonanie, że ojcem jej córki jest jeden z klientów, znany z mediów miliarder. Wynajmuje prawnika, by zmusił mężczyznę do oddania próbki DNA.
Niezwykła historia pewnego obrazu
„Wszystko zaczęło się od przesłanego mi przez przyjaciela artykułu internetowego opublikowanego w „The Guardian” na temat obrazu. Żaden kustosz, znawca sztuki ani śledczy nie wie, kim jest kobieta sportretowana przez Klimta. Po zapoznaniu się z tą historią uznałam, że jest bardzo romantyczna i może być punktem wyjścia do stworzenia sagi” – powiedziała Camille Peretti w wywiadzie udzielonym portalowi „corsematin.com”.
W 1910 roku wiedeński malarz Gustav Klimt stworzył portret młodej kobiety w dużym brązowym kapeluszu, z futrzaną etolą na szyi i gołymi ramionami. Nazwał go „Backfisch”. Malowidło zaginęło. Sześć lat później obraz „Portret damy” został kupiony w Wiedniu przez anonimowego kolekcjonera, a następnie przekazany do galerii. Siedemdziesiąt sześć lat później studentka historii sztuki odkryła, że „Portret damy” to w rzeczywistości przemalowany „Backfisch”. Z nieznanego powodu Klimt zmienił fryzurę modelki, zakrył jej ramiona i zdjął z głowy kapelusz. Tak radykalnych zabiegów nie dokonywał na innych swoich obrazach.
Wkrótce po tym odkryciu dzieło zostało skradzione z galerii, a historia jego poszukiwań zajęła wiele stron niezliczonych gazet. Po dwudziestu latach dzieło podrzucono z powrotem do muzeum.
Powieść „Nieznajoma z portretu” zaczęła się od pytań, co takiego mogłoby skłonić artystę do przemalowania obrazu oraz kim była jego modelka. Następnie przedstawia różne wycinki zadziwiającej rodzinnej sagi. Robi to w taki sposób, że książkę ma się ochotę przeczytać w jeden wieczór. Co to jest dopiero za historia!
Obsypana nagrodami bajka
Najnowsza powieść wielokrotnie nagradzanej francuskiej pisarki to trochę bajka. Tak jak bajka potrafi oczarować i sprawić, że uwierzymy w niezwykłe zbiegi okoliczności, zwycięstwo dobra nad złem i triumf sprawiedliwości. Bo czemu pucybut nie mógłby naprawdę zostać milionerem, a zgorzkniały milioner żałować dawnych grzechów? Czy to absolutnie niemożliwe? Skoro jeden obraz można zamienić w drugi, a arcydzieło warte sześćdziesiąt milionów euro oddać do galerii, to wszystko jest możliwe.
W utrzymaniu tej wiary pomagają czytelnikowi niebanalne opisy Peretti. W prozie tej autorki pełno jest świetnie napisanych fragmentów i zaskakujących obserwacji. Na przykład takich: „Może nie miał w sobie wyższości ludzi imponujących inteligencją, charyzmą czy siłą, ale miał w sobie strach (…). Był pełen strachu, który od lat ściskał mu trzewia, ale każdy strach niesie w sobie nadzieję, że kiedyś zniknie.”
„Starsza pani szybko powstrzymała ich zapędy. Jeśli chłopak zaczyna rozmowę z dziewczyną od książek, łóżko jest niedaleko”.
Powieść „Nieznajoma z portretu” w 2024 roku zdobyła ważne francuskie nagrody literackie, w tym Prix Maison de la Presse, Prix des Romancières, Prix Nice Baie des Anges, Prix de la Passion oraz Prix du Roman Marie Claire. Teraz podbija rynki zagraniczne, w tym polski i nie będzie niespodzianką, jeśli tu tez zasłuży na wyróżnienia.
Camille Peretti „Nieznajoma z portretu”, Wydawnictwo Albatros