Nie myj okien, unikaj dymu papierosowego i zrezygnuj ze szpilek. A najlepiej nie patrz też przez dziurkę od klucza, bo dziecko będzie miało zeza ani na słońce, bo maluch będzie często płakał. W trakcie ciąży wszyscy bliscy przekazują ciężarnym mnóstwo zasad, których ich zdaniem powinny przestrzegać. Wśród nich są zarówno ciążowe mity, jak i medycznie uzasadnione rady. Podpowiadamy, jak nie pogubić się w tym gąszczu nakazów i zakazów.
Ciąża to nie choroba – głosi powszechnie znana mądrość. Jednak w tym szczególnym czasie kobiety otoczone są przez bliskich wyjątkową troską. O ile przestrogi mówiące o tym, by w trakcie ciąży nie farbować włosów czy nie nosić wisiorków nie mają medycznego uzasadnienia i tylko stresują przyszłe mamy, to istnieją pewne zasady, o których warto pamiętać.
Czerwone światło
Już w pierwszych miesiącach przyszła mama powinna zadbać o siebie i o maluszka, który rozwija się w jej brzuchu. Musi pamiętać o tym, by nie przyjmować żadnych lekarstw bez konsultacji z lekarzem – nawet, gdyby chodziło tylko o tabletki na ból głowy. W tym czasie powinna też unikać szczepień oraz badań rentgenem. Ciąża wymaga także od kobiety zmiany niektórych przyzwyczajeń. – Nie zalecam, by całkowicie zrezygnować z aktywności fizycznej, jednak w trakcie ciąży lepiej unikać dyscyplin, które wiążą się z intensywnym wysiłkiem i grożą upadkiem – mówi dr n. med. Rafał Kocyłowski, lekarz ginekolog, konsultant naukowy Centrum Badań Prenatalnych PreMediCare w Med Polonii. – W tym czasie można bezpiecznie uprawiać łagodną gimnastykę, na przykład jogę, a także pływać – dodaje. Na te wyjątkowe dziewięć miesięcy lepiej też zrezygnować z gorących kąpieli, a także wizyt w saunie. Wysoka temperatura może bowiem wywołać krwawienie, a w wyjątkowych sytuacjach doprowadzić do poronienia.
Dziecko jest tym, co jesz
W ciąży istotne jest także zwrócenie uwagi na właściwe odżywianie i zadbanie o to, by codzienny jadłospis był urozmaicony, a posiłki dostarczały niezbędnych witamin i minerałów. –Organizm kobiety w trakcie ciąży sam sygnalizuje, czego potrzebuje poprzez różnego rodzaju zachcianki. Warto się w nie wsłuchiwać, chociaż nie oznacza to, że dozwolone jest jedzenie za dwoje. Przede wszystkim chodzi o racjonalne podejście do kwestii diety podczas ciąży – mówi dr n. med. Rafał Kocyłowski. Warto też brać kwas foliowy, który zapobiega wadom wrodzonym u dziecka.
Konieczne jest także wyeliminowanie niektórych produktów. Najlepiej zrezygnować z serów pleśniowych, które – jeśli nie są wytwarzane z pasteryzowanego mleka – mogą być źródłem groźnych bakterii. Na czas ciąży z jadłospisu powinno się także wykluczyć surowe produkty, takie jak jajka, ryby (także sushi) oraz mięso w postaci tatara czy krwistych steków. Ich spożywanie może bowiem wywołać toksoplazmozę – pasożytniczą chorobę, która w pierwszym trymestrze grozi poronieniem, a w późniejszym czasie – przedwczesnym porodem, uszkodzeniem wzroku lub trwałymi zaburzeniami neurologicznymi u maluszka. Warto wiedzieć, że toksoplazmozą można zarazić się także porządkując kocią kuwetę czy wykonując prace ogrodnicze – dlatego lepiej te czynności ograniczyć do minimum. Oczywistą sprawą jest także to, że na te dziewięć miesięcy trzeba koniecznie zrezygnować z papierosów i alkoholu.
Badanie w brzuchy mamy
W trakcie całej ciąży obowiązkowo należy pozostawać pod opieką lekarza ginekologa i konsultować z nim wszelkie niepokojące nas podczas ciąży objawy. Ze względu na to, że nienarodzone maleństwo jest zagrożone chorobami wrodzonymi, warto także wykonać badania prenatalne. Do najczęściej wykonywanych należą USG, test podwójny z krwi mamy (PAPP-A i betaHCG) czy testy inwazyjne takie jak kordocenteza, amniopunkcja, je wykonuje się jednak tylko w uzasadnionych przypadkach na wyraźne wskazanie lekarza jako potwierdzenie wysokiego ryzyka z badań nieinwazyjnych. – Już we wczesnej ciąży pozwalają one na wykrycie, a także leczenie wielu genetycznych wad jeszcze w brzuchu mamy lub zaraz po porodzie. Dzięki wyleczeniu pewnych schorzeń już w fazie płodowej można zapobiec poważnemu uszkodzeniu organów wewnętrznych maleństwa – mówi dr n. med. Rafał Kocyłowski, lekarz ginekolog, konsultant naukowy Centrum Badań Prenatalnych PreMediCare w Med Polonii. Takie badania nie są w naszym kraju obowiązkowe. NFZ refunduje je tym przyszłym mamom, które znajdują się w tak zwanej grupie ryzyka. Należą do niej panie, u których w rodzinie występowały choroby genetyczne, a także te kobiety, które wcześniej urodziły dziecko z wadami wrodzonymi lub poroniły. Badanie jest bezpłatne także dla wszystkich ciężarnych po 35. roku życia. Jednak ze względu na to, że maluchy z zaburzeniami genetycznymi rodzą także kobiety młodsze, wielu lekarzy zaleca, by podstawowe badania prenatalne wykonywać niezależnie od wieku.
Ciąża to piękny czas oczekiwania na narodziny dziecka. Jeśli w tym czasie kobieta pamięta o podstawowych zaleceniach lekarzy i unika niewskazanych czynności, przebiegnie ona bezproblemowo, a maluszek będzie mógł się prawidłowo rozwijać.