Progesteron jest podstawowym hormonem niezbędnym do zaistnienia i podtrzymania ciąży. Jego syntezy dokonano w 1934 roku, a w roku 1935 po raz pierwszy użyto nazwy „progesteron” odnosząc się do roli, jaką odgrywa ten hormon w ciąży (z łaciny: pro gestationem – pro ciążowy). Od tego czasu progesteron na trwałe zajął miejsce w praktyce ginekologiczno – położniczej i do dzisiaj jest jednym z najczęściej stosowanych leków w tej dziedzinie medycyny.
Produkowany jest przez ciałko żółte jajnika w drugiej fazie cyklu miesiączkowego, jak i przez łożysko podczas ciąży. Odpowiada za przygotowanie endometrium (błony macicy) do zagnieżdżenia zarodka, jak również modyfikuje odpowiedź immunologiczną organizmu matki, zapobiegając odrzuceniu płodu. W pierwszej połowie ciąży progesteron hamuje proporonną odpowiedź organizmu. W drugiej połowie ciąży odpowiada natomiast za relaksację powiększającej się macicy oraz hamowanie przedwczesnych skurczów i rozwierania się szyjki macicy.
Hormon ten wykazuje również wielokierunkowe działanie ogólnoustrojowe:
- zwiększa diurezę (wydzielanie moczu)
- wzmacnia katabolizm tkanek (reakcje chemiczne organizmu prowadzące do rozpadu złożonych związków chemicznych na prostsze cząsteczki)
- pobudza oddychanie
- zmniejsza napięcie mięśni gładkich
- zwiększa wydalanie wapnia i fosforu
- podwyższa temperaturę ciała
- obniża nastrój
Konsultacji medycznej udzieliła dr Dorota Bomba – Opoń z Kliniki Położnictwa i Ginekologii WUM