Codziennie korzystamy z urządzeń zasilanych prądem. Codziennie wydzielamy do atmosfery olbrzymią ilość CO2 nie zdając sobie sprawy z tego, że przyczyniamy się do wzrostu efektu cieplarnianego. Jak ochronić przyrodę? Co zrobić, aby powstrzymać emisję energii do atmosfery? Jeżeli zastanawiasz się czy masz na to wpływ przeczytaj poniższy tekst, a dowiesz się jak dużo możesz zrobić. Wystarczy pamiętać o kilku prostych zasadach.
„Jeśli świat będzie dalej podążać obecną drogą, ilość wyrzucanych do atmosfery gazów cieplarnianych, szczególnie dwutlenku węgla, może wzrosnąć nawet kilkukrotnie względem poziomu przedindustrialnego. Spowoduje to szereg dramatycznych konsekwencji, zarówno dla naszej cywilizacji, jak i istnienia większości gatunków zwierząt i roślin” – czytam na stronie www.klimatdlaziemi.pl. Chociaż na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że prognozy ekologów są nieco przesadzone (przewidują wyginięcie setek milionów ludzi i zwierząt oraz walki osobników pozostałych przy życiu o resztki zasobów), to im więcej czytam informacji dotyczących użytkowania sprzętu domowego, drukarek, komputerów i samochodu, tym większe ogarniają mnie wątpliwości. A jeśli rzeczywiście tak jest, że człowiek stopniowo i bezmyślnie, dzień po dniu, powoli dąży do swojej zagłady, to czy można ją jeszcze powstrzymać? Emisja gazów cieplarnianych (głównie dwutlenku węgla) gwałtownie rośnie powodując globalne ocieplenie. Wynika to z codziennego życia człowieka i użytkowania przez niego energii (w transporcie, budownictwie, przemyśle). Według danych WWF, ludzie emitują do atmosfery ponad 100 razy więcej CO2 niż wulkany!
Ile prądu zużywamy na codzień?
Przemierzając samochodem trasę 30 km. emitujemy do atmosfery 5 kg CO2. Jest to ilość, którą potężych rozmiarów drzewo pochłania w ciągu całego roku. Drzew karczowanych jest coraz więcej, ale czy myślimy o tym drukując na papierze kolejnego maila, którego następnie wyrzucamy do śmieci? „W wielu ubogich krajach Afryki, Azji i Ameryki Południowej lasy tropikalne są wycinane w zastraszającym tempie. Co 3 lata na świecie znikają lasy tropikalne o powierzchni Polski. Przewiduje się, że w Nigerii niekontrolowany wyrąb lasów tropikalnych doprowadzi do tego, że w 2010 roku (czyli za 3 lata), w całym kraju nie będzie już ani jednego lasu. Na co dzień wyrębem lasów zajmuje się tam aż 70% mieszkańców, dla których czynność ta jest głównym źródłem dochodów. 60% wyciętych drzew przeznacza się na opał, karczuje się też pola pod nowe uprawy i pastwiska – czytam na stronie WWF. Czy to oznacza, że zagrożenie faktycznie jest realne? Wydaje się, że tak. Dlatego ważne jest, aby mieć świadomość tego, ile energii zużywamy na codzień i w jaki sposób możemy ją zaoszczędzić. Poniżej przedstawiamy informacje dotyczące użytkowania prądu podczas korzystania w prostych urządzeń domowych:
28,1% – chłodziarko-zamrażarka
20,4% – oświetlenie i drobny sprzęt AGD
19,6% – kuchnia elektryczna
9,1% – pralka
6,6 % – radioodbiornik i wieża
6% – telewizor
5,3% – czajnik elektryczny
2,4 % – komputer
(źródło: ARE S.A)
Najwięcej energii pochłaniają jednak urządzenia, które non stop podłączone są do prądu i funkcjonują w stanie „czuwania”. Zazwyczaj pali się wówczas czerwona kontrolka. Może to być: telewizor, DVD, radio, wieża, komputer, ładowartka do telefonu (mimo, iż telefon nie jest do niej podłączony, ładowarka pobiera prąd). Szacuje się, że średnia ilość włączonych na stand-by urządzeń, to 4 odbiorniki w każdym mieszkaniu. Gdyby połowa urządzeń w polskich domach była wyłączana, możnaby było zaoszczędzić nawet 293,2 mln złotych i 1 mln ton CO2 mniej! Wyrób w sobie nawyk wyłączania urządzeń, z których w tej chwili nie korzystasz.
I ty możesz oszczędzać energię!
Choć wydawać się może, że podawane liczby są ogromne, a jeden człowiek nie ma na nie wpływu, zapewniamy cię, że twój wkład w ocalenie ziemi i przyrody jest ogromny. Nie ma miliona, bez pojedyńczych złotówek i ludzkości bez takich jednostek jak ty. Dlatego pamiętaj, że każde odłączenie odbiornika od prądu jest twoim bezcennym wkładem. Jeżeli więc jesteś zdecydowana żyć ekologicznie, przeczytaj jak niewiele potrzeba, by zaoszczędzić mnóstwo energii, już w twoim najbliższym otoczeniu – czyli w domu.
Ekologiczny dom – to dom ocieplony i z uszczelnionymi oknami (zaoszczędzenie energii – 20%). Temperatura w pokoju dziennym nie powinna przekraczać 21, a w sypialni – 18 (w celu kontroli temperatury, zainstaluj na grzejnikach termostaty). Temperatura niższa o 2 to zużycie ciepła mniejsze o 10-20%. Jeżeli potrzebujesz zimą wywietrzyć mieszkanie, zrób to szybko i intensywnie otwierając szeroko okna. Podczas wietrzenia, zmniejsz lub wyłącz ogrzewanie. Nie zasłaniaj kaloryferów meblami (kanapą, szafką), ani nawet zasłoną. W ten sposób zatrzymujesz ciepłe powietrze i żużywasz więcej energii. Zrezygnuj też z klimatyzacji – pobiera więcej prądu, a jest mniej zdrowa od świeżego powietrza. Jeżeli masz taką możliwość – zbuduj dom energooszczędny (ocieplony, z pompami ciepła, kolektorami słonecznymi i energią wiatrową). Dom pasywny kosztuje 10% więcej, ale pozwala zaoszczędzić ok. 90% na ogrzewaniu.
Oświetlenie – przede wszystki wyłączaj po sobie światło. Jeśli nie ma cię w pokoju, nie potrzebne jest pełne oświetlenie. Żarówki wymień na energooszczędne – oprócz tego, że zużywają 5 razy mniej energii, pracują dłużej i są trwalsze!
Pokój dzienny
Drukarka. W pokoju dziennym znajduje się mnóstwo sprzętu w stanie czuwania. Spróbuj wyrobić w sobie nawyk wyłączania tych, z których w danym momencie nie korzystasz. Takie urządzenia pobierają czasem nawet więcej energii, niż podczas rzeczywistego działania. W przypadku drukarek średnio 93% prądu używane jest na czuwanie, a jedynie 7% na drukowanie. Włączaj ją więc przed samym drukowaniem. Kupuj papier makulaturowy. Jeśli drukujesz wersje tylko dla siebie, drukuj na używanym papierze. Korzystaj z drukarki atramentowej – zużywa 80-90% mniej energii niż laserowa.
Nowe DVD. Zastanów się czy na pewno stare DVD wymaga wymiany na nowe. Każdy taki zakup to dodatkowe elektroodpady. Jeżeli jednak jesteś zdecydowana na wymianę używanego sprzętu, zabierz go ze sobą do sklepu i zostaw u sprzedawcy. Nie wyrzucaj go do zwykłego kosza na śmieci, ani samodzielnie nie demontuj. Możesz w ten sposób uwolnić niebezpieczne substancje. Podczas zakupu nowego sprzętu – zwróć uwagę na jego energooszczędność.
Odkurzacz. Pamiętaj o sprawdzaniu worków w odkurzaczu. Przy zanieczyszczonych filtrach, odkurzacz działa wolniej, zużywając tym samym więcej energii elektrycznej.
Ekologiczna kuchnia
Lodówka i zamrażarka. Jeżeli decydujesz się na zakup nowego sprzętu, zwróć uwagę na jego klasę. Nowoczesne modele lodowek zużywaja cztery razy mniej energii niż starsze modele. Najlepiej więc będzie jeśli wybierzesz urządzenie od A do A++, zużywa ono bowiem ok.55% energii elektrycznej. Dla porównania – sprzęt klasy G żużywa jej już ponad 125% ! Lepiej jeśli kupisz jedną lodówko-zamrażarkę, niż dwa oddzielne sprzęty. Dodatkowo, będziesz super-ekologiczna, jeśli stosować będziesz choć jedną, dwie lub wszystkie z poniższych sposobów oszczędzania energii:
– nie umieszczaj urządzeń chłodzących w ciepłych pomieszczeniach, przy grzejniku, kaloryferze lub miejscu nasłonecznionym,
– domykaj lodówkę i regularnie sprawdzaj czy jest szczelna,
– otwieraj lodówkę tylko na chwilę. Gdy pozostaje otwarta dłużej, dostaje się do niej zwilgocone powietrze, które następnie musi zostać wydalone,
– nie wkładaj do lodówki ciepłych produktów. Jeżeli z powrotem chowasz do lodówki żywność, włóż ją zanim się ponownie ogrzeje,
– jeżeli porzebujesz rozmrozić żywność, najpierw zostaw ją w lodówce. Pochłaniając ciepło jej wnętrza sprawiają, że lodówka zużywa mniej energii,
– regularnie odmrażaj chłodziarkę tak, aby nie miała warstwy lodu grubszej niż 10 mm,
– ustawiaj chłodzenie na taką temperaturę, jakiej wymagają produkty, zamiast ustawiać chłodzenie na maksymalny poziom,
– kupuj świeże produkty zamiast mrożonych. Unikaj tych, które są nadmiernie opakowane, to generuje dodatkowe śmieci.
Zmywarka. Zmywaj wówczas, gdy uzbierasz maksymalną ilość naczyń. Nie włączaj jej z byle kubkiem. Zmywarka zużywa ok.0,5% energii elektrycznej. Warto przemyśleć kupno zmywarki EKO, która zaoszczędza na suszeniu ok.30% energii.
Kuchenka. Najbardziej ekologiczna jest płyta indukcyjna, potem ceramiczna. Natomiast najwięcej energii zużywa płyta żeliwna. Na zużycie wpływa również wielkość płyty. Im większa, tym mniej ekologiczna. Kiedy korzystasz z piekarnika, postaraj się jak najrzadziej otwierać jego drzwiczki. Kolejnym sposobem na oszczędność energii jest (choć zabrzmi to może śmiesznie) odpowiednie użytkowanie garnka. Postaraj się zatem:
– gotować posiłki w małej ilości wody
– używać pokrywek do garnków (zaoszczędzasz przy tym 30% energii)
– dopasować powierzchnię garnka do elementu grzejnego
Łazienka – czyli wpływ pralki na twoje rachunki
Przede wszystkim – staraj się włączać pranie dopiero wówczas, gdy zbierzesz więcej ubrań. Piorąc dwa razy mniejszą ilość rzeczy, zużywasz nawet o 35% więcej energii elektrycznej. Po drugie – nie używaj prania wstępnego lub prania w najwyższej temperaturze. Korzystaj zato z prania ekonomicznego. Po trzecie wreszcie – obniż temperaturę prania – nowoczesne proszki są skuteczne również w niskich temperaturach, a zmiana temperatury prania z 60 do 40 stopni sprawia, że zużywasz o 1/3 mniej energii.
Energia sama w domu
Pozostawiona w domu bez opieki energia elektryczna, podobie jak Kevin sam w domu, cały czas może szaleć i nabijać twoje rachunki. Dlatego pamiętaj, aby przed planowanym wyjazdem na urlop obniżyć temperaturę w twoim domu. Zakręć kaloryfery – nie będziesz potrzebowała ich ciepła, kiedy nie będziesz obok. Jeżeli wrócisz do domu dopiero po 2 tygodniach – wyłącz lodówkę i pozostaw ją uchyloną. Postaraj się również odciąć energię wszystkim tym urządzeniom, które normalnie pozostawiasz na „stand-by”. Budzik nie będzie cię zrywał rano do pracy, a drukarka pójdzie na zasłużony odpoczynek. A potem pojedź do lasu i pomyśl, że dzięki twoim działaniom, wciąż cieszyć się możesz przyrodą, pośród łąk i drzew.
tekst: Magdalena Fiejdasz
opracowane na podstawie: www.klimatdlaziemi.pl oraz www.wwf.pl