„Czarna walizka. Wszystko dla ciebie” to pierwsza część cyklu poświęconego losom rodziny z Odessy. Opowiada o historii kilku różnych osób na tle ważnych wydarzeń. Jest jak wycieczka w czasie i przestrzeni. Pozwala spacerować dawnymi ulicami ukraińskich miast i oglądać je z perspektywy bohaterów. Przywraca pamięć o tym, co minęło i w dzisiejszych warunkach budzi szczególne emocje.
Tekst: Sylwia Skorstad
W zimny, grudniowy dzień roku 1898 w prowadzonym przez siostry zakonne lwowskim sierocińcu ma miejsce prawdziwy cud. Najpierw ktoś podrzuca pod drzwi noworodka w koszu pełnym chleba. Potem opiekującej się dzieckiem wiekowej siostrze Agłai ukazuje się Matka Boska. Zakonnica dziwi się, że to akurat jej przypada w udziale taka łaska, bowiem ma swoje wstydliwe sekrety. Wszystko wskazuje jednak na to, że nad dzieckiem czuwają siły wyższe. Przypadkowymi rodzicami chrzestnymi chłopca zostają wpływowe osoby, które w przyszłości będą miały znaczący wpływ na jego losy. Następnie małego Mikołaja adoptuje zamożny, bezdzietny filantrop. Życiowa droga dziecka od początku zdaje się niezwykła i obfitująca w niecodzienne wydarzenia.
Odeska saga
Największa zaleta pierwszej części sagi to galeria nietuzinkowych postaci. Fascynujące są nawet te osoby, które początkowo zdają się odgrywać poboczne role, na przykład żydowska mamka Mikołaja, tajemniczy kumpel chłopca, obrotny spekulant Arbuz i jego partnerka Lidia… Czytelnik może obserwować, jak próbują się dostosować do szybko zmieniających się czasów. Czy to wojna, rewolucja, czy nadchodzący po niej nowy ład, trzeba jakoś robić interesy, pomagać sobie nawzajem, ale też kochać i spełniać swoje marzenia. Co wczoraj jeszcze było niemożliwe, jutro może być już całkiem realne. Nie tylko Mikołaj dorasta, wraz z nim dojrzewają też otaczający go dorośli. Każdy powoli uczy się tego, że w życiu rzadko co jest dane na zawsze, więc należy chwytać dzień.
Własne życie bohaterów
W wywiadzie udzielonym w 2015 roku Katarzyna Ryrych – krakowska pisarka, poetka, nauczycielka i malarka – powiedziała, że nigdy nie pisze o tym, na czym się nie zna. Nawet jeśli tworzy bajki dla dzieci lub opowieści fantastyczne, to kreując bohaterów korzysta z zebranych przez siebie doświadczeń. Kiedy opisywani ludzie są wielowymiarowi i wiarygodni, opowieść staje się taka sama. I, jak twierdzi autorka, w jej przypadku sama się pisze: „Książka pisze się sama. W połowie pisania jej bohaterowie zaczynają żyć własnym życiem. Przejmują kontrolę nad książką i ja po prostu idę za nimi.”
Można zgadywać, że tak stało się również z bohaterami tej powieści. Mikołaj oraz otaczający go opiekunowie z każdym kolejnym rozdziałem coraz śmielej wytyczają własne ścieżki. Jak daleko zajdą? O tym przekonamy się dopiero w ostatniej części sagi.
Katarzyna Ryrych, „Czarna walizka. Wszystko dla ciebie”, Wydawnictwo Prószyński i S-ka